Ik had al een hint gegeven bij het posten van de advertenties van Göricke, en het is inmiddels bevestigd: de fiets met inwendige lugs van Sjoerd blijkt een Göricke te zijn, geimporteerd door Kestein. Het framenummer is 531758, en daarmee komt hij uit 1921, mogelijk 1920 volgens deze tabel. Ik heb Herbert Kuner er ook aandachtig naar laten kijken, en hij bevestigt de identificatie. Dus deze transportfiets van Sjoerd is daarmee de oudst bekende transportfiets (bestemd voor de Nederlandse markt)!
En de fiets zoals die uit de fabriek kwam:
Deze Göricke transportfietsen werden speciaal gebouwd voor de Nederlandse markt en geimporteerd door Kestein.
Het vermoeden bestond al dat het een oude fiets was, door de ingesoldeerde achterpadden, en de afwijkende framebouw.
De eerste aanwijzing dat het een Göricke is, is de bouw van het frame. Het frame is gebouwd met interne lugs, zogenaamde onzichtbare verbindingen. Ik ken drie merken die dat toepastten, Klaas Baving (zie folder uit 1914), R.S. Stokvis Cosmo (zie advertentie uit 1924), en de bovenstaande Göricke uit 1921 en 1922.
Wat typisch is voor de Göricke, is de enkele uitwendige lug voor de verbinding tussen de onderste bovenbuis en de zadelbuis. Niet alleen heeft de fiets van Sjoerd dit ook, hij heeft ook de afschuiningen van de lug.
Het framenummer komt ook overeen, kwa positie, orientatie en stijl cijfers, met de Göricke van Charles uit 1925. Het framenummer van de fiets van Sjoerd:
En die van Charles:
Het eerste cijfer van het framenummer van Sjoerd was nog onduidelijk of dat een 5 of 6 was, maar Sjoerd heeft inmiddels bevestigd dat het een 5 is.
De advertentie toont ook een stuurvergrendelingsknop. Dit zie je maar zelden bij transportfietsen, en is naast de Göricke uit 1921/1922 alleen nog bekend bij Rivertown 1924. Bij latere transportfietsen komt het niet meer voor. Bij de fiets van Sjoerd is de knop verdwenen, maar het gaatje ervoor is aanwezig.
Wat nog wat twijfel gaf, was de voorvork. De voorvork van de fiets van Sjoerd is geheel glad. De advertentie toont een bredere voorvork kroon.
Ik heb meerdere voorbeelden gevonden van duitse Göricke fietsen uit de jaren ’20, die een vergelijkbare gladde voorvork hebben, waarbij de bovenkant is vernikkeld, zoals dit voorbeeld uit 1924:
De voorvork past dus echt bij Göricke. De advertentie is een tekening op basis van een foto, dus dit kan een wat vertekend beeld geven.
De verdere details van deze fiets zal ik hier nogmaals herhalen:
Zoals te zien is er veel aan de fiets vervangen in de loop der tijd, zoals het stuur, voordrager (van het merk “Standaard”, dat bestond vanaf 1926), crankstel etc. Dit is ook verwacht voor zulke oude transportfietsen.
Sjoerd schreef over de herkomst van de fiets:
“De Göricke stond in een boerenschuur in Kotten, vlak bij de Duitse grens. De voormalige boerderij is nu een uitspanning. Een goede kennis hier uit het dorp die ook interesse in oude fietsen heeft was daar gaan zitten om wat te drinken. Hij kwam met de vrouw die hem bediende aan de praat over oude fietsen en toen vertelde ze dat er nog een twee oude in de schuur stonden die van een oudoom waren geweest. Hij heeft die toen gekocht zonder een idee te hebben wat voor merk en hoe oud ze waren. Hij had er echter thuis geen plaats voor dus toen heb ik ze van hem overgenomen. De andere fiets bleek een herenfiets te zijn van begin jaren dertig. En de transportfiets was nog ouder weten we nu!”
En daarmee komt hij op de eerste plaats van De oudste transportfietsen van voor 1930.
Mooi werk, weer een oude transportfiets geïdentificeerd, en nog wel de oudste tot nu toe! Maar de oudste Nederlandse fiets, dat is nog steeds de Eysink Super Standaard uit 1925, ook al van Sjoerd. Dus de zoektocht naar een oudere Nederlandse fiets kan van start gaan 😉 Misschien is deze derde fiets van Sjoerd daar kandidaat voor? http://www.transportfiets.net/2009/12/10/transportfiets-met-bijzondere-details/
Die heeft ook een stuurslot trouwens. Behalve op de Göricke en Rivertown is die ook te vinden op de transportfiets van Gruno in de folders van 1913 en 1915, maar niet meer in 1922. Die hebben echter een balhoofd met lugs, die van Sjoerd is uit een stuk.
Sjoerd heeft wel een goed oog voor oude transportfietsen zeg!
De oudste in Nederland gebouwde, klopt. Maar omdat de Göricke transportfietsen geen Duitse, maar Nederlandse modellen zijn die zijn ontworpen en gebouwd voor de Nederlandse markt, reken ik ze nog steeds als Nederlandse transportfietsen. De andere fiets van Sjoerd heb ik inderdaad ook nog op het oog als potentieel kandidaat.
Oh! De Gruno uit 1913 had ik nog niet. Maar ik vond hem in de documentatiebank van de Oude Fiets! Mooie duidelijke foto 🙂
Een van de frames van Nick heeft ook een gaatje voor een stuurvergrendeling, en een bevestiging voor een bandrem. Dus dat is ook nog best een interessant exemplaar om verder te onderzoeken.
Ja, dat is een hele mooie foto van die Gruno, ik vond ‘m een paar dagen terug in de documentatiebank. Waren er maar meer van zulke foto’s van oude transportfietsen, dat zou het identificeren wel makkelijker maken…
Er staan nog wel meer leuke dingen in de documentatiebank trouwens. Kijk eens in de Juncker brochure van 1910, daar staat een best wel bizarre transportfiets in van W.K.C. met een drager aan het frame, een bijna rechte voorvork en, als ik goed heb geteld, 48 spaken voor en achter. Die zou ik wel eens willen vinden! Werd ook als los frame geleverd. Die Duitse transportfietsen zijn echt wel een dingetje op de Nederlandse markt in de vroege jaren, ze tellen ook zeker mee, maar het zou toch leuk zijn ook zo’n oude transportfiets van een Nederlands merk te vinden.
Ja, die Juncker/W.K.C. is een raar ding. Ook dat het voorspatbord eigenlijk een achterspatbord is en daarom veel te lang, en dat rare heftruck vorkje dat direct op de balhoofdbuis gemonteerd lijkt te zijn.
W.K.C. bouwde ook de transport en bakfietsen voor A. Druyf, voordat A. Druyf ze zelf ging bouwen als Maxwell. W.K.C. is van oorsprong een wapenfabriek in Solingen, dat al sinds de 16de eeuw bestaat: https://www.wkc-solingen.de/en/wkc/history
De heilige gralen zijn natuurlijk de Simplex uit 1903 en de Burgers slagersfiets uit 1905. Of misschien nog eentje ouder die we nog niet kennen 🙂
wat ga je met de fiets doen sjoerd
laat je hoe die nu is of ga je hem opknappen?
opknappen in de staat hoe die nu is alleen dat wel fietsbaar
of ga je hem over verfen):
tis wel een leuke fiets om het jaartal bij te zoeken fia oude documentatie wat er nog is van transportfietsen
eventueel wil ik hem wel van je over nemen knap ik hem op in de staat hoe die nu is(;
groet abram
Ik ben nog steeds bezig om mijn Göricke te perfectioneren en heb het achterwiel inclusief de spaken volledig gedemonteerd.
Daarbij kwam ik erachter dat er verschillende nippels zijn gebruikt.
De wielen zijn vierkruis gespaakt met spaken G12. De achternaaf is er een voor die spaakdikte want er staat een drie in gestempeld.
Ik vraag mij nu af of de wielen in 1942 volledig vervangen zijn en of de velgen zijn gehandhaafd of niet. Ik kan zien aan de Göricke van Sjoerd dat het westwood profiel van de velgen afwijkt.
Het was niet gebruikelijk om wielen vierkruis te spaken met dergelijke dikke spaken dus ik ga er van uit dat de eigenaar dat indertijd aan zijn fietsenmaker heeft gevraagd. Het zou dus ook zo maar kunnen dat de voornaaf, het voorwiel is ook vierkruis met G12 gespaakt, ook vervangen is.
Er zit een veel voorkomende model buisnaaf in en die is anders dan de naaf van de fiets van Sjoerd.
Het ventielgat van het voorwiel zat ook op een ongebruikelijke plek overigens.
Ik vraag mij nu dus af of de velgen, spaken en naven wel of niet origineel zijn.
De achternaaf in’t ieder geval niet want die is van 1942 en de fiets is van 1925 🙂
let op nu op mp !https://link.marktplaats.nl/m1623033277
Dit is een Kestein nog nooit gezien met eak letter tandwiel
Alleen wel flink verbouwt volgensmij
Het tandwiel is Kestein, maar ik vraag me af of de fiets dat ook is. Hij mist in ieder geval de typische ogen voor de spatbordstangen bij voor- én achterwiel, die Kestein in ieder geval vanaf 1928 in de brochure heeft staan. In 1925 verkochten ze nog nog Göricke transportfietsen. Als het een Kestein is zou hij dus alleen uit 1926 of 1927 kunnen zijn, uit die jaren ken ik geen brochures.
Hij is al gereserveerd zie ik, hopelijk komt de koper ons op dit forum meer vertellen over deze fiets 🙂
Hij kan ook van na 1934 zijn. Van daarna is ook vrij weinig bekend van Kestein.
Dat is wel vrij laat voor een letter kettingwiel zou ik zeggen, maar wie weet. Union had toen ook nog lettertandwielen, als een van de weinigen, de meeste merken waren er toen al vanaf gestapt.
Batavus mogelijk ook nog. In ieder geval ken ik een Batavus bakfiets met letterwiel, en 3x 26″ wielen. Bakfietsen met 3x 26″zijn met name tweede helft jaren ’30. Maar goed, even afwachten tot ik er meer over hoor. Het crankstel zal vrij waarschijnlijk een Williams zijn, dus die is dan in ieder geval dateerbaar.
Mijn batavus heeft ook een letter tandwiel en die is uit 1932 ongeveer
Ik hoop dat de persoon die hem koopt hem met ons deelt
Gefeliciteerd Sjoerd met de eerste bekende transportfiets die een eeuw is gepasseerd! 🙂