Phoenix van Abram uit 1949

Hallo transportfiets liefhebbers,

Ik heb een transportfiets gekocht uit 1949 van het merk Phoenix. Dit is slechts nog maar 1 van de familie Nijendanning. Deze fiets hebben ze begin jaren ’50 gekocht. Ze hebben hem niet veel gebruikt, ondanks als je naar de lager delen kijkt, je wel anders zou denken: de voornaaf draait helemaal verrot, op de trapas zit speling op en de buitenste drijfkoplager is erg stug. De fiets heeft vroeger ook dienst gedaan in Meppen.

In 1952 kochten ze een nieuwe trekker, een 1 cilinder diesel 16 pk, een Steyr. Hier hebben ze zelf een bakje achter hebben gemaakt waar 6 melkbussen op konden staan.

Deze boer had vroeger ongeveer 17 koeien.

De jonge man hielp al op de boerderij vanaf zijn 5 a 6de levensjaar.

Ze hebben de fiets niet veel gebruikt, maar als ze hem gebruikte, moesten ze 3 à 4 km fietsen om de melkbussen weg te brengen. Later in de jaren ’70 is die nog eens een keer gebruikt in een optocht met de melkbussen er weer aan. Niet heel veel later is die op zolder komen te staan met een lekke band. De achterband was om de velg weg gegaan en de binnenband hebben ze eraf gehaald toen ze hem van zolder hebben gehaald. De binnenband is weer tot leven gekomen en heeft wat rode drap op de naaf achter gelaten.

Helaas is de achterband keihard geworden en niet meer bruikbaar. De voorband is nog wel bruikbaar en komt op mijn *batavus 1932*

Ik heb deze informatie gekregen van de heer Enk Nijendanning.

Groet, Abram

Jüncker & Co. / W.K.C. (t/m 1926)

Jüncker & Co. was opgericht in 1898. Aanvankelijk was het een groothandel in onderdelen en geimporteerde rijwielen. Hieronder volgen scans uit folders en advertenties uit de periode dat Jüncker transport- en bakfietsen van het merk W.K.C. importeerde. Voor meer informatie over W.K.C. zie ook dit artikel.

1910

In het archief van De Oude Fiets (alleen toegankelijk voor leden) bevindt zich een prijscourant van Jüncker & Co. uit 1910, met daarin de eerste verschijning van W.K.C. rijwielen (in de prijscourant uit 1908 wordt W.K.C. nog niet genoemd). Daaronder bevindt zich ook deze bizarre W.K.C. transportfiets:

De heftruckvorkvormige voordrager zit direct op de balhoofdbuis bevestigd. En het voorspatbord is evenlang als het achterspatbord. De wielen hebben 50 spaken. Het geeft de fiets een vreemd uiterlijk. Ook staat het frame als afbouwframe beschikbaar:

Dit zijn de enige tot nu bekende afbeeldingen van W.K.C. transportfietsen geimporteerd door Jüncker. Mocht iemand nog meer voorbeelden hebben, dan voeg ik die graag toe! (mail naar redactie@transportfiets.net)

1917

1921

1924

In 1924 kondigt Jüncker aan te zijn gestart met eigen productie van rijwielen in dit artikel. Dit gaat aanvankelijk alleen nog om toerfietsen. Transport- en bakfietsen blijven van W.K.C:

1925

1926

In deze brief bijgevoegd bij de prijscourant van seizoen 1926/27 (zie link) geeft Jüncker aan nu ook te zijn gestart met de productie van eigen transport- en bakfietsen:

De bakfiets uit deze folder. Dit is nog een W.K.C. bakfiets. De bakfiets is identiek (inclusief W.K.C. kettingwiel) aan de W.K.C. bakfiets van A. Druyf & Co., zie dit artikel)

En de afbeelding van de eerste Jüncker transportfiets van eigen fabrikaat:

Nog enkele advertenties uit het jaar:

In 1926 geeft W.K.C. aan dat de import van W.K.C. is overgedragen o.a. naar A. Druyf & Co. (later bekend van Maxwell transport- en bakfietsen):

Voor latere Jüncker transport- en bakfietsen, zie het overzicht van prijscouranten (niet via de knop in het bovenstaande menu, dat overzicht is verouderd): https://www.transportfiets.net/2018/03/25/overzicht-prijscouranten/

Twee NOS nikkelen voornaven

Enkele weken terug had ik deze mooie nikkelen voornaafjes ontvangen (met dank aan Maurice) afkomstig van Toon Mensinck. Die heeft twee kisten vol ervan. Ze zijn nog van het buisvormig model, waarschijnlijk Duits, die met name in de jaren ’20 en begin ’30 veel zijn toegepast. De reden waarom deze zijn overgebleven is ook duidelijk: het zijn allemaal 40 gaats naven. Prachtig, maar vrijwel onbruikbaar, tenzij je toevallig een 40 gaats transport velg weet te vinden. Wel zijn ze dan weer handig voor onderdelen, zoals de as, conussen, moeren, stofkappen en oliepotjes. Daar ga ik ze ook uiteindelijke voor gebruiken.

FAMA van Charles: weer in elkaar

Ik ben klaar met de FAMA en heb het binnenwerk nog eens bekeken. De drijfkop zelf is nog wel de originele maar dat is dan ook het enige. Ik weet niet of de remhevel wel of niet origineel is. Het is in’t ieder geval zo dat de naaf draait als een nieuwe ?Hierna het verslag.

Toen ik de fiets op ging halen in Lexmond, heb ik er meteen een flinke afstand mee gefietst. De banden opgepomt en naar Tilburg toe. Vijf en zestig kilometer met een bonk in het voorwiel en spaken in het achterwiel die ik er, zo bleek, met de hand uit kon trekken. Dat was in de zomer van 2012. Nu, acht jaar heb ik de fiets nog eens onder de loep genomen en kwam ik er achter dat ik acht jaar geleden nog niet zo precies wist waar ik naar kijken moest. Het lijkt er op dat de fiets ooit een klap van rechts heeft gehad omdat het kettingwiel naar links stond gericht en het balhoofd stond scheef naar dezelfde kant.In het verslag van 2012 schreef ik al dat de fiets de neiging had om naar links te vallen. Ik heb nu pas begrepen dat de oorzaak niet in de vork maar in de stand van de balhoofdbuis zat. Omdat de buizen nog recht waren bleek het betrekkelijk eenvoudig om het te richten. De trapas had twee verschillende konen. Er was al behoorlijk wat aan vervangen toen ik de fiets kreeg en omdat ik nog een as met konen, kogels en cups had met een bijbehorend crankstel van dezelfde maat heb ik dat er in gezet. 17 millimeter dik en 154 millimeter lang. NOS dus dat verslijt ik niet meer. Nieuw achtertandwiel en een nieuwe ketting van UNION, dus eigenlijk en nieuwe fiets. De balhoofdlagers zijn nog onaangedaan, zo goed als nieuw. Ik heb daar in 2012 al nieuwe kogels in gedaan dus die heb ik weer teruggedaan. De achtervork is naar de kettinglijn gericht en de velg naar het frame. Dat gaat over slechts acht millimeter maar daardoor gaat de ketting net wat mooier over de tandwielen. De achternaaf is door de tijd heen gevuld met onderdelen van verschillende leeftijden. Alleen de drijfkop is net als het naafhuis van 1929. Het mag dan oud zijn, het draait als een nieuwe en het remt ook goed. De banden zijn Ortem M-400 van METRO. Ik moest mijzelf even overtuigen van de kwaliteit van deze banden maar ondertussen ben ik om. Mijn favoriete banden zijn altijd de Fat Franks van Schwalbe geweest en die stonden op een gedeelde eerste plaats met die van Dutch Perfect. Deze banden van METRO heb ik op mijn Germaan gelegd en ben er mee gaan fietsen om te kijken wat er gebeurd. Niet veel moet ik zeggen 🙂 Ik was in de veronderstelling dat banden die zo goedkoop zijn niet goed kunnen zijn maar dat beek een vergissing. Zeer slijtvast en weinig rolweerstand. Ik heb er nog geen lekke band mee gehad. Bovendien zijn ze te koop zonder reflexie en zijn ze niet bedrukt met reclame. Het is beslist een mooie fiets maar ik heb er nooit lekker op gefietst. Omdat ik niet had gezien dat het frame krom was wist ook niet dat het daardoor kwam. Ik dacht er al over om de fiets te verkopen ?Nu alles weer mooi in lijn staat kan ik ‘met recht’ zeggen dat het ding gaat als de wind 🙂

Spaken G12, vierkruis.

De voornaaf.

De ‘nieuwe’ as en crankstel.

Ortem M-400 METRO.

En de hele fiets:

Zie eerdere artikelen:
Utrechtse FAMA in Tilburg
Pedalen van de FAMA van Charles
FAMA van Charles: richten van het frame
FAMA van Charles: Torpedo naaf en trapas