alles over transportfietsen
de meeste foto’s vind je op Marktplaats (en de duurste fietsen)
Over het merk Therma is mij niets bekend. Via een zoektocht vind ik een rijwielen en onderdelen groothandel “Therma” van J.J.W. Theunissen in Nijmegen. Maar die is opgericht in 2013, dus niet gerelateerd.
Deze transportfiets wordt aangeboden op marktplaats: https://www.marktplaats.nl/a/fietsen-en-brommers/fietsen-oldtimers/m1390114078-balhoofdplaat-therma-rijwiel-fabriek-transportfiets-antiek.html
Weer een merk gevonden op marktplaats. Ditmaal is het een transportfiets van het merk Mentor. Mentor blijkt een B-merk te zijn van Phoenix. Zie voor meer informatie: http://www.rijwiel.net/phoenixn.htm
Dat het een B-merk is wil overigens niet zeggen dat de fiets van slechte kwaliteit is. Veel fabriekanten verkochten rijwielen onder verschillende merken, het hoofdmerk, en nog andere merken die vaak worden aangeduid als B-merk. Via deze B-merken konden dan andere markten worden bereikt, soms in andere prijsklasses door inderdaad minder hoogwaardige rijwielen. Maar ook waren dit soms overgenomen merken, die nog werden doorverkocht onder de nieuwe eigenaar, om zo de klanten van het oude merk te behouden. Transportfietsen waren behoorlijk gestandariseerd, dus de kwaliteit verschilt ook weinig en vaak werden dezelfde onderdelen toegepast.
Deze fiets staat aangeboden op marktplaats: https://www.marktplaats.nl/a/fietsen-en-brommers/fietsen-oldtimers/m1404038916-phoenix-mentor-transportfiets-1950.html
Naast de grotere fietsmerken waarvan prijscouranten te vinden zijn op deze site, zijn er vele fietsenmakers geweest die zelf ook transportfietsen bouwden onder eigen merkjes. Dat gebeurde met ingekochte onderdelen, soms zelfs komplete frames die door grotere fabrikanten ook voor verdere opbouw verkocht werden. Dat maakt dat er waarschijnlijk wel meer dan duizend verschillende merken hebben bestaan. Dat maakt het identificeren van transportfietsen vaak een onmogelijke taak als er geen directe identificatiemiddelen als balhoofdplaatjes of transfers meer aanwezig zijn.
Zo af en toe kom ik een transportfiets van zo’n obscuur merk tegen op marktplaats die nog identificeerbaar is. De kans is groot dat dat nog het enige overgebleven exemplaar is van zo’n klein merk. Daarom leek het me een goed idee deze vast te leggen op de site, waaronder deze fiets. Hij is van het merk “Ster” van E. Meerbeek uit Woudenberg. Volgens de verkoper komt de fiets uit 1939 (wat aan de hand van het model voordrager goed kan kloppen). De advertentie op marktplaats:
http://link.marktplaats.nl/m1406585560
Aanvulling:
“Eveneens al vóór 1920 kocht Meerbeek (oprichter van Durabo) een Nijmeegse fietsfabriek van ene M. Gerritzen. Deze voerde het merk Ster, dat later na de oorlog ook door Meerbeek als merk werd gebruikt. Deze Ster-fietsen werden buiten het rijwielkartel van het CBR om verkocht, rechtstreeks vanuit de fabriek – een handelwijze waarmee Meerbeek toen niet alleen stond. In 1920 opende Meerbeek een nieuwe fabriek aan de Stationsweg in Woudenberg. ” (bron: https://www.oudefiets.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=88:durabo&catid=2:uncategorised)
Kortom, het merk “Ster” is dus niet van een kleine fietsenmaker afkomstig, maar komt uit de Durabo fabriek. Er bestaan ook Durabo transportfietsen (zie: https://www.transportfiets.net/2012/04/25/durabo-transport-1936/).
Het komt regelmatig voor dat oude transportfietsen op marktplaats worden aangeboden met een foutieve datering. Soms is het bij gebrek aan kennis, soms ook met opzet. Let dus goed op! Als een datering wordt aangegeven van ouder dan 1925, dan is de kans zeer groot dat dit niet klopt. Uit de periode tussen 1900 en 1924 zijn namelijk geen overgebleven transportfietsen bekend, die met zekerheid zo oud zijn. Deze site is al meer dan 10 jaar actief, en sommige leden zijn nog veel langer actief in het verzamelen en restaureren van oude transportfietsen, en tot nu toe is er nog geen transportfiets gevonden van voor 1925. Er zijn een paar exemplaren die potentieel ouder kunnen zijn, maar vanwege direct dateerbare elementen vooralsnog niet gedateerd kunnen worden.
Hier is een overzicht te vinden van de oudst bekende transportfietsen:
Oudst bewaarde transportfietsen van voor 1930
En voor vergelijkingsmateriaal, check de folders:
Ik zal nog een keer een artikel schrijven met specifieke eigenschappen waarmee je zo’n echt oud exemplaar zou kunnen herkennen. Let bijvoorbeeld op details als de kettingbladen, blokkettingen, platte stuurvorm, details als bandremmen, voorspatborden die niet naar voren doorlopen, dunne spatbordstangetje, en ook de ingesoldeerde achterpadden zoals in het overzicht van transportfietsen voor 1930 te zien is. Deze details komen niet altijd voor, maar als je ze vind dan maakt dat de kans al een stuk groter dat je een heel oud exemplaar hebt.
Deze prachtige nog originele bakfiets staat te koop op marktplaats:
Link naar advertentie: https://www.marktplaats.nl/a/fietsen-en-brommers/fietsen-bakfietsen/m1359680020-antieke-bakfiets.html