Hoi Bas,
Er is weer een fiets bijgekomen uit Emmen.
Deze keer opgehaald bij een verzamelaar. Hij vertelde dat hij al 16 fietsen van de hand heeft gedaan omdat ie kleiner wilde gaan wonen.
De fiets is niet door mij gekocht maar door een vriendin die al meerdere keren aan had gegeven dat ze graat zo’n fiets wilde hebben.
Toen ik deze fiets tegenkwam op marktplaats zag ik wel dat er de laatste 40 jaar geen onderhoud meer aan was gepleegd wat ik al een pré beschouw. We zijn met zijn tweetjes naar Emmen getogen om de fiets op te halen.
We zijn natuurlijk bezig geweest om een merk te ontdekken. Het framenummer is 58297 en zeer goed leesbaar. Op de andere kant van de zadellug staat “ TT “ Ik meen dat ik wel vaker gelezen heb dat iemand dat tegenkwam. Op de voorvorkkroon staat “ 46B “ en er is nog wel een restant van een balhoofdtransfer te zien maar dat is niet meer te lezen. Ik heb er nog geen foto van maar die komt in de rest van het verslag van de restauratie.
Grappige details van de fiets zijn de dikke spaken in voor- en achterwiel, de brede DUREX achternaaf met brede remmantel voor transportfietsen en de zeer zware voornaaf met een as van ongeveer 12mm dik en moeren voor sleutel 20.
De fiets is inmiddels volledig gedemonteerd maar voor dat het zo ver was moest ik een aantal problemen oplossen.
Het stuur zat vast en dat is een vaker voorkomend probleem. Dit is nu de vierde keer dat ik er mee wordt geconfronteerd en deze keer was de schroefdraad van de binnenbalhoofdbuis waar het bovenste lagerdeel van het balhoofd zat finaal weggesleten. Je kon het met de hand in het rond draaien. De contramoer daarboven zat echter weer zo vast dat er geen beweging in te krijgen was. Daar moest absoluut iets aan gebeuren dus het stuur moest er uit. De fiets heeft inmiddels ondersteboven met de contramoer van het balhoofd in de (zware Engelse) bankschroef gezeten (heetstoken en buis tussen de vorkpoten maar dat haalde ook niets uit. ’t Is maar om aan te geven hoe vast het zat. Dus het losmonteren wilde niet echt lukken.
Ik heb een manier van werken moeten verzinnen om zo weinig mogelijk schade aan te richten dus ik heb op het forum van de Vereniging De Oude Fiets ook maar even om goede raad gevraagd. Theo de Kogel kwam toen met het idee om het de contramoer in de lengterichting van de vorkbuis door te slijpen. Die gaat dan wel verloren maar als ie er niet af wil na het heetstoken dan weet ik ook niet anders dan dat ie niet meer te redden is.
Het bovenste lagerdeel van het balhoofd kan je zo in de rondte draaien en was dus niet meer af te stellen.
De contramoer heb ik voor een gedeelte weggeslepen met een afbraamschijf. Toen met een hamertje en een oude schroevendraaier het laatste stukje open getikt. Toen die los was kon het lagergedeelte ook omhoog en kon de binnen balhoofdbuis naar beneden zakken.
Boven de verdikking die de vorkbuis in het stuk vlak boven de kroon heeft heb ik hem door geslepen onder de klos van het stuur. Die was deze keer niet de klos en het stuur bleef daardoor ook heel.
Toen het stuur met het restant van de binnenbalhoofdbuis in de bankschroef gezeten met een slijpschijf heel voorzichtig en in de lengterichting een “slootje” geslepen. Daar weer met een schroevendraaier en een hamertje het laatste dunne gedeelte los getikt en open gewrongen. Het stuur was daarmee gered en kan weer gebruikt worden. De contramoer was van het oude, hoge model maar daar had ik er nog een van liggen. De binnenbhalhoofdbuis bleek een standaardmaat te hebben dus daar kan weer een stuk buis mét draad van een oude voorvork op gelast worden en dan kan de zaak weer in elkaar. Alles wat ik kwijt ben is de contramoer dus dat viel nog erg mee.Ik ben blij dat ik even de tijd heb genomen om er over na te denken en wil iedereen bedanken voor de goede raad.
Ik ben van te voren nog wel bezig geweest met kloppen en heetstoken maar het wilde niet los. Ik heb er zoveel kracht op gezet terwijl mijn vriendin het vlammetje hanteerde dat de stuurstang boven de binnenbalhoofdbuis begon te torderen.
Dat was het moment dat ik besloot om “de zaag er in te zetten”. Ik had het geluk dat ik nog een oud stuur had liggen wat een stuurbuis had van dezelfde buitenmaat had als van een fiets maar een binnenmaat die veel kleiner was. Zéér dikwandig dus en daar heb een stukje van gebruikt om een verbinding te maken tussen de oude en de nieuwe binnenbalhoofdbuis.Nu nog even lassen en het kan weer 50 jaar mee.
De kranckspiën zijn er ook uitgekomen wat nog meeviel maar ik moest de krancks wel heet stoken om ze van de trapas af te krijgen.
De zadelpen was ooit al een keer vervangen maar kwam er na een week kruipolie relatief gemakkelijk uit.
De fiets is volledig gedemonteerd en ik kan nu aan de wederopstanding beginnen. Het is leuk dat ie in’t ieder geval voor het oog weer helemaal origineel gaat worden.
Groetjes van mij,
Charles Waagenaar
