De eerder besproken transportfietsen met E.A.K. Kestein letterwiel is overgenomen door Abram. Nu blijkt het geen Kestein te zijn. Maar deze voormalige “Fran-kestein” van Charles (niet te verwarren met deze Frankenstein van Charles), wat een samenraapsel was van onderdelen die Charles ooit weggegeven had, blijkt een Gazelle te zijn. En niet zomaar eentje, maar een uit 1926! Daarmee de een na de oudste bekende Gazelle transportfiets. Of wat er nog van over is in ieder geval.
Gazelle op de balhoofdbuis:
Framenummer 236914, dus uit 1926:
De typische voorvork kroon van Gazelle uit de jaren ’20, oorspronkelijk vernikkeld:
Gazelle balhoofd, ook oorspronkelijk vernikkeld:
Dubieuze constructie:
Zoals de Gazelle er ooit nieuw uit heeft gezien (uit de folder van 1925):
Het E.A.K. Kestein crankstel. Deze hoort dus niet bij de fiets, maar is zeker interessant:
Williams, letter “T”. Dus het kettingblad komt uit seizoen 1931/1932 volgens deze link. De Kestein folders van 1928 t/m 1934 laten geen letterwiel zien, maar blijkbaar hadden ze die dus wel.
Ook E.A.K. op de crank, dus het letterwiel en de crank horen in ieder geval bij elkaar:
Firma A. Druyf & Co. is met name bekend van de Maxwell transport- en bakfietsen. Het bedrijf is volgens Rijwiel.net opgericht in 1914. Volgens De Oude Fiets is het merk Maxwell in 1924 gedeponeerd. Echter maakte Maxwell al voor die tijd gebruik van die naam, echter nog niet voor transport- en bakfietsen. Dat begon pas in 1929. Voor de informatie over Maxwell transport- en bakfietsen, zie dit artikel.
Dit artikel gaat over de periode daarvoor.
1922
De eerste vermelding die ik ken van transportfietsen die ik heb gevonden zijn de onderstaande aankondigingen in het vakblad “De Rijwielhandel” over de stand van A. Druyf in de RAI:
1925
Uit de onderdelen prijscourant van A. Druyf. Zie de volledige prijscourant hier.
Volgens de achterkant van de folder maakte A. Druyf destijds zelf de frames, al is het niet duidelijk of dat voor de transportfietsen ook gold:
1926
In 1926 namen A. Druyf & Co. en De Vrieze & Co. de import van W.K.C. transport- en bakfietsen over van Jüncker & Co., zie het onderstaande bericht uit de Rijwielhandel, 1926 (zie eerder artikel over Jüncker & Co. / W.K.C. (t/m 1926)):
W.K.C. is een staalfabriek gevestigd in Solingen, zie: https://www.wkc-solingen.de/en/wkc/history. W.K.C. is met name een wapenfabrikant, maar produceerde ook rijwielen, waaronder deze bakfietsen en transportfietsen voor de Nederlandse markt die werden geimporteerd door Firma A. Druyf & Co.
Uit het vakblad “De Rijwielhandel”
1927
In 1927 betrekt A. Druyf het pand aan de Oudzijds Voorburgwal 131 (in de eerdere advertenties was dat nog nummer 133), Amsterdam:
En de transport- en bakfietsen:
Close-up:
Hier is duidelijk het W.K.C. crankstel te zien, die op de onderstaande afbeelding (uit 1932) in onderdelen wordt weergegeven. Het is een klokkenlager-achtig crankstel, te herkennen aan de belvormige stofkap aan de linker crank. Echter de echte Duitse klokkenlagers zijn spie-loos bevestigd. A. Druyf heeft deze crankstellen ook op Maxwell transport- en bakfietsen gebruikt tot 1932.
De W.K.C. bakfiets. Deze is identiek aan de afbeelding in de prijscourant van Jüncker & Co. uit 1926. Het is zelfs dezelfde afbeelding, behalve dat hieronder W.K.C. is toegevoegd op de bak.
1928
1929
In 1929 kwam W.K.C. in problemen vanwege de Depressie, waarna vervolgens Firma A. Druyf & Co. zelf (transport) rijwielen ging produceren onder de naam Maxwell.
Jüncker & Co. was opgericht in 1898. Aanvankelijk was het een groothandel in onderdelen en geimporteerde rijwielen. Hieronder volgen scans uit folders en advertenties uit de periode dat Jüncker transport- en bakfietsen van het merk W.K.C. importeerde. Voor meer informatie over W.K.C. zie ook dit artikel.
1910
In het archief van De Oude Fiets (alleen toegankelijk voor leden) bevindt zich een prijscourant van Jüncker & Co. uit 1910, met daarin de eerste verschijning van W.K.C. rijwielen (in de prijscourant uit 1908 wordt W.K.C. nog niet genoemd). Daaronder bevindt zich ook deze bizarre W.K.C. transportfiets:
De heftruckvorkvormige voordrager zit direct op de balhoofdbuis bevestigd. En het voorspatbord is evenlang als het achterspatbord. De wielen hebben 50 spaken. Het geeft de fiets een vreemd uiterlijk. Ook staat het frame als afbouwframe beschikbaar:
Dit zijn de enige tot nu bekende afbeeldingen van W.K.C. transportfietsen geimporteerd door Jüncker. Mocht iemand nog meer voorbeelden hebben, dan voeg ik die graag toe! (mail naar redactie@transportfiets.net)
1917
1921
1924
In 1924 kondigt Jüncker aan te zijn gestart met eigen productie van rijwielen in dit artikel. Dit gaat aanvankelijk alleen nog om toerfietsen. Transport- en bakfietsen blijven van W.K.C:
1925
1926
In deze brief bijgevoegd bij de prijscourant van seizoen 1926/27 (zie link) geeft Jüncker aan nu ook te zijn gestart met de productie van eigen transport- en bakfietsen:
De bakfiets uit deze folder. Dit is nog een W.K.C. bakfiets. De bakfiets is identiek (inclusief W.K.C. kettingwiel) aan de W.K.C. bakfiets van A. Druyf & Co., zie dit artikel)
En de afbeelding van de eerste Jüncker transportfiets van eigen fabrikaat:
Nog enkele advertenties uit het jaar:
In 1926 geeft W.K.C. aan dat de import van W.K.C. is overgedragen o.a. naar A. Druyf & Co. (later bekend van Maxwell transport- en bakfietsen):
Met name interessant is de brief die bij de folder zit, waarin wordt vermeldt dat voor het eerst transportfietsen en bakfietsen van eigen fabrikaat worden geleverd naast toerfietsen. Van Juncker is bekend dat zij (net als A. Druyf & Co., later Maxwell), W.K.C. transportfietsen importeerde uit Duitsland al sinds in ieder geval 1910 (zie folders in het archief van De Oude Fiets, alleen toegankelijk voor leden). Vanaf 1926 leverde Juncker dus transportfietsen uit eigen fabriek, waarvan hier een voorbeeld te zien is. In de folder hieronder ook de eerste bakfiets van Juncker zelf. Opvallend is dat deze nog is uitgerust op de afbeelding met een W.K.C. kettingwiel, net als de eerste Maxwell transport- en bakfietsen.
Deze folder wordt aangeboden op marktplaats in deze advertentie.
