Maxwell, A. Druyf & Co., Amsterdam

Dit artikel is bedoelt om een algehele samenvatting te geven van de transportrijwielen van Maxwell. Naarmate mijn kennis groeit, zal ik ook dit artikel verder aanvullen.

Firma A. Druyf was gevestigd aan de Oudezijds Voorburgwal 131 te Amsterdam. In deze filmopnames van eind jaren ’30 is te zien hoe gewerkt werd in dit grachtenpand in hartje Amsterdam.

Over de begin jaren van firma A. Druyf & Co. heb ik nog niet zoveel terug te vinden. De eerste advertenties die ik heb zijn van 1928. Toen was A. Druyf & Co. nog importeur van bakfietsen en transportfietsen van het merk W.K.C., waarover in dit eerdere artikel meer te vinden is. W.K.C. is een Duitse staal fabriek gevestigd in Solingen, die onder andere ook rijwielen produceerde. W.K.C. kwam door de Depressie in 1929 in de problemen, waardoor firma A. Druyf waarschijnlijk overgestapt is om zelf rijwielen te gaan produceren.

Vanaf 1929 begint firma A. Druyf & Co met het adverteren van bak- en transportfietsen van het eigen merk Maxwell. De naam Maxwell was echter al geregistreerd in 1924 (bron). Rijwiel.net geeft aan dat de oprichting van Maxwell al in 1914 plaatsvond. Of dat het merk Maxwell betreft of de firma A. Druyf & Co is mij niet duidelijk.

1929

De vroegste advertenties van Maxwell bakfietsen komen uit 1929, gepubliceerd in het vakblad “Orgaan voor het Rijwiel- en Automobielbedrijf”. Hierin staat eerst nog zowel W.K.C. en Maxwell tegelijk genoemd, en daarna alleen nog Maxwell:

1932

In 1932 verschijnt er een uitgebreid artikel over Maxwell transportrijwielen in het vakblad “De Nederlandsche Rijwielhandel” (let ook op het typerende kettingwiel in afbeelding 2, wat hetzelfde is als op de eerdere W.K.C. transportrijwielen geleverd door A. Druyf & Co.):

Hieronder volgen nog (onvolledige) scans van de Maxwell prijscourant uit 1932, met onder andere een opvouwbare bakfiets:

1934

1935

In 1935 introduceert Maxwell de duplex bakfiets. In het vakblad “De Nederlandsche Rijwielhandel” werd een uitgebreid artikel geplaatst:

En heel veel advertenties, waarvan ik er eens selectie hieronder plaats:

1936

In 1936 wordt de Maxwell kruisframe transportfiets geintroduceerd (scan met dank aan Theo de Kogel) in “De Nederlandsche Rijwielhandel”:

En nogmaals de duplex:

1937

1938

1939

En in dit eerdere artikel is nog een uitgebreide prijscourant te vinden van alle modellen uit 1939: Prijscourant Maxwell 1939

1940

In de oorlog stopt de productie, onder andere door de materiaalschaarste. Na de oorlog verschijnen de volgende advertenties, helaas geen beeldmateriaal meer:

1945

1949

1951

1952

Na de oorlog is dus in ieder geval de productie van Maxwell bak- en transfietsen voortgezet.

Rond 1960

Deze folder is de enige naoorlogse die ik tot nu toe ken. Met dank aan Ronald voor de scans:

In 1961 is het merk opgeheven (bron). De naam Maxwell is recent weer in gebruik genomen, maar heeft geen relatie tot het originele bedrijf.

Germaan kruisframe uit 1951 van Chiel

Vorige week heb ik de kruisframe transportfiets gekocht, hij stond ineens los op marktplaats. De verkoper had eerder ook 3 tandems te koop en de koper daarvan had ook de twee andere transportfietsen overgenomen.

Ik was, toen ze nog samen werden aangeboden (zie eerder artikel), al geinteresseerd in deze fiets. Maar met z’n drieen samen voor €900 en later zelfs €950 ging me veel te ver. Een gewone transporfiets raak je eigenlijk niet meer kwijt boven de €150 a €200.
Nu hij toch los te koop was duurde het niet lang om te beslissen. Maandag heb ik hem opgehaald. Hij bleek best in goede staat, zoals de verkoper al beschreef. 45 jaar in de winkel van zijn vader gehangen.

Bij een eerste check op de Torpedo leek hij uit 1957 maar later adhv. de letter P bij het Framenummer bleek hij uit 1951. Mogelijk gekocht als doortrapper en in 1957 voorzien van de Torpedo? We zullen het nooit weten…

Voordat erop gefietst ging worden moesten wel uiteraard alle assen even uit elkaar. Trappers, trapas en Prenafa vooras bleken in prima staat echter wel uitgedroogd of vol met ingedikt taai zwart vet. Nieuwe kogels en vet erin. De Torpedo was in mindere staat en daar heb ik dan ook vrijwel het gehele binnenwerk van vervangen door (oudere) nos onderdelen. Banden oppompen en daar ging ik in het donker!
De mand en de standaard zijn er nu af en hij rijdt als een zonnetje! Ik kan er zelfs met losse handen op rijden!

Wat deze fiets zo leuk compleet maakt zijn o.a. het balhoofdplaatje, de (gave) bakelieten handvatten en het oude Lepper bakfietszadel. Zelf heb ik ‘m nog afgemaakt met een nieuw achtertandwiel en ketting.

Moet er nog even een passende bel opzetten. Ik twijfel nog om er nieuwe banden op te zetten, deze zijn nogal droog en hebben voor mijn gevoel een hoge rolweerstand. Ik durf ze ook niet al te hard op te pompen.

Chiel