alles over transportfietsen
Met dank aan Abram voor het lenen zodat ik hem in kon scannen. Heel interessant is dat het een transportfiets bevat van nog voor A. Druyf transportfietsen van het merk W.K.C. importeerde.
Click op afbeelding voor volledige grootte:
Afgelopen zaterdag (inmiddels twee maanden geleden, ik loop wat achter, red.) heb ik een oude vergeten transportfiets opgehaald in Veenendaal. Daar bleek nog veel meer oud spul te liggen op zolder. Ik zag een Cyrus dames transportfiets en veel, heel veel oud en leuk spul. Een soort winkel van Sinkel. Ik zal binnenkort een paar foto’s maken van deze Cyrus (waarschijnlijk Eysink Super Standaard, red.). Zij is te koop. Bijgaand een paar foto’s van de overblijfselen van wat ooit en transportfiets was. Er zat nog een belastingplaatje van 1940/1941 op.De fiets is dus vooroorlogs. Alles zit vastgeroest. Mooi stukje transportfiets archeologie. De wielen heb ik erbij. Daar zat een 70 jaren torpedo naaf in, helaas. Waarschijnlijk een keer gereviseerd 40 jaar geleden.
Hartelijke groet,
Paul
Red.:
Deze fiets trok gelijk mijn aandacht, omdat ik net bezig was met materiaal te downloaden over W.K.C. (tot 1929) en later Maxwell (vanaf 1929) van firma A. Druyf te Amsterdam. Twee dingen die opvielen waren de ingesoldeerde achterpadden en het typerende kettingwiel/crankstel. Dit is exact dezelfde als die in een artikel uit 1932 over Maxwell te zien is in “De Nederlandsche Rijwielhandel” (zie Maxwell, A. Druyf & Co., Amsterdam):
Dit kettingwiel is ook te zien op de eerdere bakfietsen van W.K.C. (als je goed kijkt, zie je dat het duidelijk niet de standaard vijfpuntige ster is, maar dezelfde als op de bovenstaande afbeelding):
In het artikel van Maxwell uit 1932 wordt ook beschreven dat Maxwell rijwielen voornamelijk uit W.K.C. onderdelen zijn opgebouwd. Dus dat maakt het niet makkelijk om te achterhalen of de fiets nu een W.K.C. of Maxwell is.
Er zijn echter twee dingen die mij doen vermoeden dat het een W.K.C. is, en niet een latere Maxwell. Als eerste vanwege de ingesoldeerde achterpadden, wat het vermoeden geeft dat het een jaren ’20 transportfiets is.
De tweede reden is het stuur. Bij W.K.C. (1927) zit de horizontale stuurbuis direct boven de vertikale stuurbuis:
En bij Maxwell (1932) zit de horizontale stuurbuis voor de vertikale stuurbuis:
Het is geen hard bewijs, en de beschikbare afbeeldingen zijn ook erg vaag. Maar het is in ieder geval een fiets van begin jaren ’30 of eerder, en vrij zeker afkomstig van de firma A. Druyf. Al met al zeker een interesante fiets, die verdere studie en restauratie waard is.
Jeroen
Dit artikel is bedoelt om een algehele samenvatting te geven van de transportrijwielen van Maxwell. Naarmate mijn kennis groeit, zal ik ook dit artikel verder aanvullen.
Firma A. Druyf was gevestigd aan de Oudezijds Voorburgwal 131 te Amsterdam. In deze filmopnames van eind jaren ’30 is te zien hoe gewerkt werd in dit grachtenpand in hartje Amsterdam.
Over de begin jaren van firma A. Druyf & Co. heb ik nog niet zoveel terug te vinden. De eerste advertenties die ik heb zijn van 1928. Toen was A. Druyf & Co. nog importeur van bakfietsen en transportfietsen van het merk W.K.C., waarover in dit eerdere artikel meer te vinden is. W.K.C. is een Duitse staal fabriek gevestigd in Solingen, die onder andere ook rijwielen produceerde. W.K.C. kwam door de Depressie in 1929 in de problemen, waardoor firma A. Druyf waarschijnlijk overgestapt is om zelf rijwielen te gaan produceren.
Vanaf 1929 begint firma A. Druyf & Co met het adverteren van bak- en transportfietsen van het eigen merk Maxwell. De naam Maxwell was echter al geregistreerd in 1924 (bron). Rijwiel.net geeft aan dat de oprichting van Maxwell al in 1914 plaatsvond. Of dat het merk Maxwell betreft of de firma A. Druyf & Co is mij niet duidelijk.
1929
De vroegste advertenties van Maxwell bakfietsen komen uit 1929, gepubliceerd in het vakblad “Orgaan voor het Rijwiel- en Automobielbedrijf”. Hierin staat eerst nog zowel W.K.C. en Maxwell tegelijk genoemd, en daarna alleen nog Maxwell:
1932
In 1932 verschijnt er een uitgebreid artikel over Maxwell transportrijwielen in het vakblad “De Nederlandsche Rijwielhandel” (let ook op het typerende kettingwiel in afbeelding 2, wat hetzelfde is als op de eerdere W.K.C. transportrijwielen geleverd door A. Druyf & Co.):
Hieronder volgen nog (onvolledige) scans van de Maxwell prijscourant uit 1932, met onder andere een opvouwbare bakfiets:
1934
1935
In 1935 introduceert Maxwell de duplex bakfiets. In het vakblad “De Nederlandsche Rijwielhandel” werd een uitgebreid artikel geplaatst:
En heel veel advertenties, waarvan ik er eens selectie hieronder plaats:
1936
In 1936 wordt de Maxwell kruisframe transportfiets geintroduceerd (scan met dank aan Theo de Kogel) in “De Nederlandsche Rijwielhandel”:
En nogmaals de duplex:
1937
1938
1939
En in dit eerdere artikel is nog een uitgebreide prijscourant te vinden van alle modellen uit 1939: Prijscourant Maxwell 1939
1940
In de oorlog stopt de productie, onder andere door de materiaalschaarste. Na de oorlog verschijnen de volgende advertenties, helaas geen beeldmateriaal meer:
1945
1949
1951
1952
Na de oorlog is dus in ieder geval de productie van Maxwell bak- en transfietsen voortgezet.
Rond 1960
Deze folder is de enige naoorlogse die ik tot nu toe ken. Met dank aan Ronald voor de scans:
In 1961 is het merk opgeheven (bron). De naam Maxwell is recent weer in gebruik genomen, maar heeft geen relatie tot het originele bedrijf.