Tag: Fichtel & Sachs

Doortrapnaven en balhoofden

De afgelopen dagen lekker aan het puzzelen geweest. Ik heb een flink deel van de onderdelen voorraad van Abram overgenomen, waaronder balhoofden, trapassen en weer een transport doortrapper naaf. Ik heb nu van de 5 Fichtel & Sachs doortrap naven er in ieder geval 3 kompleet en werkend kunnen maken:

De achterste was al opnieuw vernikkeld door Abram. De andere twee zijn ook van Abram afkomstig. Eentje was al kompleet (jaren ’30), maar heb ik even de lagers nagekeken, en opnieuw gesmeerd. De andere was een lege huls uit de jaren ’20. Daar heb ik het binnenwerk uit een andere naaf ingezet (uit deze), waarvan de schroefdraad voor het tandwiel helaas niet bruikbaar is (er is een kleiner schroefdraad op getapt, waardoor tandwielen niet passen). Die naaf blijkt toch ouder dan de as en conussen deden vermoeden. Die gaven namelijk 1929 als jaartal. Maar de cups zijn uit 1924 en 1925. Dus was die as er pas 4 jaar later ingezet, of was die gewoon niet origineel? In ieder geval waren de cups zeker origineel, want de olie geleidende buis zat er nog in en was onbeschadigd.

Verder nog wat aan het puzzelen geweest met een doos balhoofden. Ik heb nog niet zoveel verstand van de maten die werden gebruikt. Maar ik meet binnenbalhoofdbuis diameters van 30, 32.2 en 33mm onder de balhoofden. Wat precies waarbij hoort is een beetje gokken, met name de bovenmoeren. Maar dit lijkt het meest waarschijnlijke:

Twee setjes zijn nog NOS, een nikkelen en verchoomde set. Bij de nikkelen set zijn twee delen wel flink roestiger dan de rest, dus mogelijk niet origineel onderdeel van die set. Verder nog wat los spul:

En verder nog een partij trapassen, normaal en transport gemengd. Hier zoals ik ze net had uitgepakt, en al even aan het puzzelen geweest om wat assen kompleter te maken:

Ook wat aparte inslag cup maten. Naast de welbekende 40, 45 en 45.4mm, ook 41, 42, 42.7 en 44mm. Ook enkele hele grote BSA cups (helaas geen 36mm voor Magneet stafietsen), waarvan eentje al naar Charles is vertrokken.

Verder nog een aantal kettingschermen, maar die heb ik nog niet uitgepakt.

Jeroen

Buitenmaatje F&S naaf

Deze NOS vernikkelde terugtrapnaaf uit 1922 heb ik bijna 25 jaar geleden gekocht, met het voornemen om hem als pronkstuk in mijn toenmalige transportfiets te monteren.

Maar met een inbouwbreedte van 144 mm kon ik dat uit m’n hoofd zetten.  Dus na een tijdje verdween hij in m’n gereedschapskist met fietsonderdelen. Natuurlijk meermalen op internet gezocht naar informatie maar nooit iets kunnen vinden. Kort geleden kwam ik hem opnieuw tegen en vond ik het zonde dat er maar niets mee gebeurt. Maar het raadsel duurt voort. Dus daarom wil ik graag weten of jullie informatie hebben: is deze bedoeld voor een transportfiets/bakfiets/lichte motor?  Zijn er behalve het meegeleverde 18-tands wieltje ook grotere maten tandwielen geweest? (Deze heeft een schroefgat van 44 mm). De as is 12 mm dik, spaakgaten 3 mm, totaalgewicht 2,54 kilo. Ik zou het leuk vinden als deze naaf (uit)eindelijk terecht komt in de twee/driewieler waarvoor hij bedoeld is zodat hij na een eeuw met zijn loopbaan kan beginnen. Wie kan mij helpen aan meer informatie?  

Groet, Arnold Oudejans  

FAMA van Charles: Torpedo naaf en trapas

Omdat het frame nu niet alleen recht maar ook naar de kettinglijn gericht is, moet het achterwiel ook weer in het midden gespaakt worden. Daarom heb ik alle spaken er even uitgehaald om een frisse start te kunnen maken ? Omdat ik tegenwoordig meer dan jaren geleden nieuwsgierig ben naar de herkomst en geschiedenis van mijn fietsen heb ik de achternaaf nog eens goed bekeken. De drie voor de spaakdikte had ik al gezien en meteen begrepen dat 28 het bouwjaar is en dus niet 2.8 is (inmiddels bekend dat dat 29 is, Jeroen). Zonder de 3 zou het verwarrend kunnen zijn. Maar op dezelfde hoogte als het bouwjaar staat een 4 het zou een A kunnen zijn maar dat denk ik niet want dan zou die een beetje scheef staan. Verder staat er niet alleen D.R.P. In maar er staat nog & D.R.P. achter met daar weer iets wat lijkt op een 2 maar dan ondersteboven. Kan jij daar hout van bakken? ?

En toen heb ik de trapas ook maar eens beter bekeken en dat is er een van Gerkinet met 38 en een M er in gestempeld. Dat roept meteen weer de vraag op of de fiets zelf nu toch echt van 1928 is of tien jaar jonger ?

Ik ben nog steeds niemand tegengekomen die aan de hand van het framenummer uitsluitsel kan geven, dus voorlopig blijft het nog een raadseltje ? Ik zal de vraag eens bij De Oude Fiets neerleggen. Misschien weet Sjoerd ter Burg er iets over te vertellen.

Charles

Zie eerdere artikelen:
– Utrechtse FAMA in Tilburg
– Pedalen van de FAMA van Charles
– FAMA van Charles: richten van het frame

Gebarsten remhevels Torpedo naven (t/m 1948)

Iets wat ik nog niet eerder had gezien, maar wat blijkbaar vrij vaak voorkomt bij Torpedo naven van laat jaren ’20 tot eind jaren ’40: gebarsten remhevels. En ook niet op de plek waar je het het eerst zou verwachten. Ik werd ervan bewust nadat Abram dat had gevonden bij zijn Batavus uit 1933. Die naaf heb ik nu in bezit. Ik was door mijn onderdelen bak aan het kijken, en vond nog twee exemplaren met een barst op precies dezelfde plek (de onderste is die van Abram):

De vraag was, hoe kan dit? Je zou juist schade aan dan achterkant verwachten, omdat bij remmen daar de remhevel op trek staat. Maar als je aan de binnenkant kijkt, dan zie je dat de remhevel precies op de plek van de barst duidelijk ingedeukt is:

Precies aan de onderkant begint de barst. Dit is waar de remhevel conus tegen de remhevel aan slaat tijdens het remmen. En hierdoor onstaat een grote schuifspanning door de remhevel.

Omdat ook precies op die lokatie een knik zit in de remhevel, krijg je nog een extra spanningsconcentratie op die plek. Na vaak genoeg remmen, zal door metaalmoeheid daar een scheur ontstaan. Het zal niet in een keer breken, tenzij de scheur al heel lang is, maar het is wel iets om op te letten. Bij latere Torpedo naven vanaf 1949 zit die scherpe knik daar niet, waardoor dit niet zo gauw optreedt. Zie hier een latere naaf:

Zeker bij transportfietsen, die veel gewicht tot stilstand moesten/moeten brengen, kan dit vaak voorkomen. Ik ben ook naven tegengekomen waar de remhevel vervangen was, dus wellicht dat die gebroken was tijdens gebruik.

Fichtel & Sachs Torpedo 40 gaats gevonden!

Hallo Redactie,

Ben al even op zoek naar een 40 gaats Fichtel & Sachs Torpedo naaf van voor de oorlog, maar helaas heeft de zoektocht nog niets opgeleverd  Ik kijk vaak op Ebay.de, Markplaats, Transportfiets.net, en scheunenfun.de. Hoop dat ik via de lezers van jullie site nog aan een F&S naaf kan komen.  Voorkeur gaat uit voor een zwarte versie, maar vernikkeld is ook prima.  Mocht het enkel de huls zijn zonder binnenwerk, dan ben ik zeker geholpen.  Het zou mijn Gazelle transportfiets weer helemaal compleet kunnen maken:  

Nog wat foto’s. Het framenummer komt uit 1931:

Overigens ben ik al weer 15 jaar een liefhebber van transportfietsen, maar vond het tijd worden om er een ware hobby van te gaan maken.

Ter aanvulling, de Gazelle folder uit 1931:

Vervolg:

Hallo, ik wilde laten weten dat ik eindelijk een 40gaats naaf gevonden heb bij Toon in Oirschot. Ziet er nog netjes uit, en geen sporen van slijtage! Huls is van 1935, binnenwerk van tussen de ’25 en ’41. Spaakgaten zijn 2.8mm doorsnee.

Met vriendelijke groet,
Aleksis