U leest het goed. Dit is de laatste Gazelle transportfiets van Gerard! Ik ben klaar. Geen last meer van ruimtegebrek, kapotte vingers of duimen. Geen wachten of frustraties meer. Geen bouten die muurvast zitten of op de kop afbreken. Deze fiets heb ik in Rijssen opgehaald, en hij staat dus al op de site: Gazelle uit 1955 van Henk.
Ik heb hem zo gemaakt alsof hij nieuw is.
Tom kwam kijken wat ik bij zijn schutting uit spookte.
Ik hou nu wat vrije tijd over. Iemand een suggestie?
Ooit had ik deze fiets gekocht in Alkmaar om een restauratie project te doen om ervaring op te doen.
Wat bleek thuis aan het framenummer? Een oudje uit het jaar 1922!
Ik heb het oude niet originele stuur vervangen en ook de vork die roestinslag vertoonde, en niet leek op de schuin aflopende kroonkap die ik overal zag bij Gazelles. Later bleek die toch authentiek te zijn! Stom. De eerste afronding was gelukt.
Toen kwam het tweede project om de fiets terug te restaureren naar het oorspronkelijke, volgens een foto van deze site.
Ik heb een jaar moeten wachten op de smid, die het rek maar niet af wilde maken. Ik dacht mijn fiets krijg ik nooit terug. Na ruim 12 maanden eindelijk de fiets in huis en het retro rek. Inmiddels had ik het kettingwiel met Gazelle erin gekocht van Abram. Echter de stofkap wilde met geen mogelijkheid los.
Elke restauratie levert problemen op, allerlei drempels die overwonnen moeten worden. Ik heb twee linker handen en geen geschikt gereedschap. De fietsplaatjes zijn na gemaakt. Er zitten 7 verschillende soorten verf op de fiets. De vork met punt komt uit een frame van Nick uit Tilburg. Die was te kort. 3 cm moeten verlengen. Het enige waar ik echt tevreden over ben, is hoe soepel de ketting loopt. Ik hoor hem bijna niet. Dat is een goed teken.
Wat vind u ervan? Ben in mijn missie geslaagd? Het is een ding een fiets op te knappen, goede foto’s maken een ander ding. Charles jij kunt echt fotograferen.
Ik ga toch een doorstart maken met de Gazelle 1930. De motor is gereviseerd. Ik zoek nu alleen nog 2 velgen en een Gazelle trommelrem. Verder is die kompleet.
Vervangende trapassen voor Gazelle bak- en transportfietsen zijn moeilijk aan te komen. Gelukkig is er ook een alternatief. De toerfietsen uitgerust met 17,0mm Thompson trapassen van Gazelle hebben dezelfde conussen blijkt. Ik had er een aantal, die ik heb verkocht aan een Gazelle liefhebber. En mijn vermoeden blijkt correct, de conussen zijn uitwisselbaar met die van de transport trapassen van Gazelle. Dit werkt overigens alleen bij Gazelle trapassen onderling. De conussen passen niet op trapassen van andere merken.
Maar dat is goed nieuws. Heb je dus een trapas met versleten conussen, dan kun je ook op zoek naar een 17,0mm toerfiets trapas, of een oude Gazelle toerfiets met weinig verzamelwaarde, maar wel nog een goede as. Ik weet niet precies in welke jaren Gazelle die trapassen op toerfietsen heeft gehad, maar het zal enigszins overeen komen met de jaren waarin transportfietsen geleverd werden.
Waar je ook rekening mee moet houden, is dat de oudere trapassen met integrale flens weer een andere schroefdraad hadden. Dus je moet wel het juist model trapas hebben van Gazelle.
De linker conussen zijn herkenbaar aan twee putjes aan de buitenzijde, en twee cijfers die de maand en productiejaar weergeven, zie rechter 4 conussen hieronder als voorbeeld:
Bij de rechter conussen zitten de twee putjes en twee cijfers aan de binnenzijde:
De schroefdraad voor de recher conus heeft een grotere diameter dan de linker conus. Beide conussen worden vanaf de linker kant op de as geschroeft, waarbij de rechter conus tegen een flens wordt gedraait:
Hier zijn deze assen goed aan te herkennen, en ook weer de twee cijfers (maand en jaar) op de as, die enigszins los van elkaar staan. Dus goed opletten o.a. op beurzen als je vervangende conussen voor je Gazelle trapas zoekt!
P.s. ik heb conussen/assen van Gazelle niet meer in mijn bezit.
Bij Abram was achterkleinzoon van de fietsenmaker Aart Janse op bezoek geweest om naar de fiets te kijken:
Ook had hij nog het een en ander bij zich, om te beginnen nog een duiderlijker dealer plaatje:
Helaas niet duidelijk, maar foto van Aart Janse als beschreven hierboven:
Aart en Neeltje
En informatie over Aart Janse:
“Aart Janse werd op 18-2-1877 in Nieuw-Lekkerland (Alblasserwaard) geboren. Na zijn schoolopleiding werd hij scheepstimmerman. Op 12-01-1906 trouwde hij met Neeltje van den Hoven uit Groot Ammers (Alblasserwaard) en ging hij ook in dat dorp wonen. Ze kregen 4 kinderen nl. zonen Bram, Wim André en Ees. In datzelfde jaar begonnen ze samen een zaak. Ze verkochten en repareerden fietsen, maar verkochten ook heel andere zaken zoals kinderwagens. Daarnaast verhuurden ze radio’s die in het dorp werden uitgezet en waarbij de huur wekelijks werd opgehaald. Zijn vrouw Neeltje was een echte zakenvrouw. Zij deed meestal “de handel”. Aart was de man met twee rechter handen en was de echte vakman. De zaken gingen goed en in 1915 werd Aart Janse officieel door De Kampioen aangesteld als Bondsrijwielhersteller. Naast fietsen werden er ook bromfietsen verkocht een gerepareerd. Op de foto van zijn zaak uit 1915 staat hij in de deuropening. De andere mensen waren personeelsleden.
De man op de bromfiets is Klaas van der Wal. Hij begon later voor zichzelf met een autobedrijf en was de oprichter van autobedrijf van der Wal & Zonen, nu gevestigd in Langerak, een dorp ten oosten van Groot Ammers.
Aart Janse en zijn vrouw Neeltje gingen voortvarend te werk en bouwden hun zaak verder uit. Er werd een autobus aangeschaft en op 17 januari 1928 kregen zij vergunning van Gedupeerde Staten om lijndiensten te onderhouden tussen verschillende plaatsen in de nabije omgeving, maar ook zelfs naar ‘s-Hertogenbosch.
Inmiddels waren ze ook begonnen met het verkopen van personenauto’s. Zij verkochten auto’s van het merk Fiat, die werden geleverd door de toenmalige importeur J. Leonard Lang uit Amsterdam. Al op 28 januari 1928 werd een Fiat 520 door hen geleverd aan dhr. J.J. Bouter in Groot-Ammers.
In 1946 verkreeg men het officiële dealerschap voor het merk Fiat.
Aart Janse heeft dit niet meer mee mogen maken. Hij overleed, na een ziekbed, 0p 22-09-1944 en werd begraven op de Algemene Begraafplaats van Groot-Ammers. Zijn sterven kwam op het moment dat het nog volop oorlog was. Door deze omstandigheden kon er geen sprake zijn van een grote rouwstoet: men mocht niet in een lange colonne rijden. De stoet moest gesplitst worden en de twee kleinere colonnes reden afzonderlijk via verschillende wegen naar de begraafplaats.
De zonen Wim en André hebben daarna het bedrijf overgenomen en dit voortgezet tot 1995. In hun periode kwamen er touringcars waarmee o.a. vakantiereizen werden georganiseerd en werden er ook tractoren en vrachtwagens verkocht. Op een gegeven moment wilde men zich nog alleen maar bezighouden met de verkoop van personenauto’s en werden de andere activiteiten afgestoten. Men concentreerde zich uitsluitend op het dealerschap van Fiat. Naast de vestiging in Groot-Ammers, kwam er in 1963 een 2de vestiging in Gorinchem. Nadaat zij in 1995 stopten, werd het bedrijf voorgezet door hun zonen, dus de kleinzonen van Aart Janse, nl. Aart en Theo, zonen van André en hun neef Ap, zon van Wim. De volgende generatie, de kinderen van deze kleinzonen, hadden geen interesse in het bedrijf en daardoor waren er dus geen opvolgers meer. In 2008 is het bedrijf verkocht aan de plaatselijke VW/Audi dealer in Gorinchem.
Groot-Ammers, 10 januari 2022“
Additioneel:
“Aart Janse en zijn vrouw Neeltje kochten al ver voor de 2de wereldoorlog een zogenaamde “gezelligheidsfiets”, merk Wolff American. Op deze fiets zat men naast elkaar i.p.v. achter elkaar zoals bij een tandem.
Een vergelijkbare Wolff American & Co. 1896
Deze fiets had als bouwjaar 1896 en werd geproduceerd in de Verenigde Staten. Volgens de officiële registratie is deze waarschijnlijk in 1900 geimporteerd. Aart Janse begon zijn zaak in 1906 en heeft daarom deze fiets waarschijnlijk niet zelf geimporteerd, maar later in de groothandel gekocht. Het is niet bekend of er veel van deze fietsen zijn verkocht.
Een van de zonen (zoon Wim) volgde in de jaren 30 van de vorige eeuw, d.w.z. voor de 2de wereldoorlog, een opleiding aan het Instituut voor den Autohandel in Driebergen: de oprichter en directeur van dat instituut was de heer G. Riemer. Aan dat instituut was ook een Automuseum verbonden. Kort voor de oorlog hebben Aart Janse en zijn vrouw Neeltje deze fiets geschonken aan het Automuseum Driebergen. Daar is deze jarenlang tentoongesteld met daarbij een bordje met de vermelding van deze schenking door de familie Janse.
Toen het museum werd opgeheven is de collectie auto’s en fietsen verhuisd naar het toenmalige automuseum in Raamsdonkveer, waar ook deze fiets tentoongesteld werd. Weer een aantal jaren later is de gehele collectie overgenomen door het huidige Louwman Museu, in Den Haag inclusief de “gezelligheidsfiets”.
Of deze fiets daar ook nu nog tentoongesteld wordt, is niet bekend. Het zou ook kunnen dat de fiets, zoals met zoveel andere zaken, in een opslagruimte wordt bewaard.“
