Blijkbaar hield Gazelle de concurentie scherp in de gaten 🙂 Deze Fongers transportfiets afbeelding komt uit het Gazelle Archief Dieren, met dank aan Jan Cees Rutgers:
Het jaartal van de foto is niet bekend, maar met behulp van de beeldbank van Groningen kan de datering wel redelijk worden ingeschat.
Dit model komt volgens de beeldbank uit de periode 1923-1930:
En dit model uit 1930 volgens opschrift op de foto:
De foto uit het Gazelle Archief zit duidelijk tussen deze twee modellen in. De spatbordstangen zijn nog van het vroegere model. En de voordrager mist nog de extra dwars steun in het vertikale deel van de voordrager. De foto zal dus van eind jaren ’20 stammen.
Een van de afbeeldingen in de Juncker Special van De Oude Fiets is deze foto genomen in de werkplaats van Juncker in 1923. Van Juncker is bekend dat zij tot 1926 W.K.C. transportfietsen importeerden uit Duitsland, voordat ze overgingen op eigen productie. Van W.K.C. transportfietsen zijn tot dusver alleen afbeeldingen beschikbaar uit de periode 1904-1912, en van rond 1927 toen A. Druyff (Maxwell) de import over had genomen. Van de modellen tussen die tijd was nog niets bekend.
Daarom erg fijn dat deze foto beschikbaar is. Met toestemming van Aad Streng en de vereniging mag ik deze foto hier ook plaatsen. P.s. vergeet niet de Juncker special te bestellen als je hem nog niet hebt (hier te bestellen voor slechts 12,50 voor niet leden van de vereniging!)
Een close-up van de transportfiets rechts:
Wat opvalt is dat nog steeds het model kettingblad met 4 cirkels wordt toegepast. Ik ben nog eens gaan duiken in de onderdelen catalogussen. Daar kwam ik hetzelfde model tegen in de catalogus van R.S. Stokvis uit 1904, beschreven als “Helm Fittings”:
Als je goed kijkt, zie je dat er W.K.C. op de crank staat. Dit hetzelfde crankstel als op de Juncker/W.K.C. transportfiets uit 1910:
En dus ook nog in gebruik op de al veel moderner uitgevoerde Juncker/W.K.C. transportfiets uit 1923.
De volgende pagina toont dit kettingwiel, in dit geval als glockenlager, ook beschreven als “Helm Fittings”:
Het laatste model staat ook in de onderdelen catalogus van Gazelle uit 1907-1908 als W.K.C.:
Dit is hetzelfde crankstel als M. Adler afbeelt op het W.K.C. transportframe uit 1911-1912, maar dan met een wat massievere versie van hetzelfde patroon kettingwiel:
Kennelijk had W.K.C. dus de optie tussen de twee crankstellen en kettingwielen, waarvan de eerste met spie werd toegepast bij Juncker, en de tweede met glockenlager door M. Adler. Overigens importeerde ook R.S. Stokvis het W.K.C. transportframe in ieder geval in de jaren 1904-1908, zie artikel.
Die zijn mogelijk dus ook van W.K.C., de crankstellen in ieder geval. Nu is Rivertown een beetje een twijfelgeval, aangezien de Rivertown afbeelding uit 1925-1930 een geretoucheerde afbeelding gejat van een Gazelle betreft, met wat aanpassingen om het Gazelle letterwiel te verdoezelen. Mogelijk zou de afbeelding uit 1924 gejat kunnen zijn van Juncker?
Nadat Juncker in 1926 overgegaan was op eigen productie, was de import van W.K.C. transportrijwielen dus overgenomen door A. Druyf & Co. en ook De Vrieze & Co. Vanaf dat moment heeft de W.K.C. transportfiets een ander model crankstel, met vijfpuntige ster (maar wel semi-glockenlager):
Sven stuurde mij deze foto’s van de recent door hem aangeschafte transportfiets, waarschijnlijk uit de jaren ’20. Hij heeft hetzelfde model voordrager als mijn jaren ’20 transportfiets.
Een leuk detail, het voorspatbord zit andersom gemonteerd. Dat is met een reden. Deze fiets is van een kolenboer geweest uit Utrecht. De kolenboer had het spatbord zo omgezet, om te voorkomen dat de kolen nat werden door opspattend water.
Geen ingesoldeerde achterpadden:
BSA trapas met klembouten onder. Cranks met te groot gat:
Deze is al gereserveerd, maar lijkt mogelijk prooi te worden voor mooi voor in de tuin. De voordrager is het typische vroege model van Gazelle, dat tot begin jaren ’30 werd toegepast. Helaas is het crankstel vervangen, dus niet te zien of het een jaren ’20 letterwiel was of een latere. Zo was tot vrij recent er geen enkel overgebleven exemplaar van deze voordrager meer bekend, nu zijn er enkele tevoorschijn gekomen.
Overigens is het een gouden tijd om een jaren ’20 Gazelle transportfiets aan te schaffen. Er staan er namelijk nog twee op marktplaats, bekend van deze site: – Deze uit 1927, zie eerder artikel: Gazelle met letterwiel uit 1927 (een van de twee bekende exemplaren met puntvormige vernikkelde voorvork kroon) – En deze uit 1929, zie eerder artikel: Gazelle uit 1929 van Abram deel 3: klaar! (met bekende dealer)
