Tag: Klokkenlager

Salvator transportfiets van M.M.C. Haaijer uit Tholen, 1911

Deze is zojuist nieuw toegevoegd in de documentatiebank van de Oude Fiets (toegankelijk voor leden van de vereniging).

Klokkenlager, dus van Duitse bouw (maar wel ontworpen voor de Nederlandse markt). Wat opvalt is de bouw met onzichtbare verbindingen, en ook het stuurslot. Dat doet wel vermoede dat dit Göricke is, maar dan een oudere versie dan deze. Al heeft de Express van Klaas Baving uit 1914 ook onzichtbare verbindingen, maar dan geen stuurslot. Wel een overeenkomst daarmee is dat het onder stuk van de voorvork is vernikkeld.

Vleesschouwerij G. Hemken, IJmuiden

Met dank aan Ronald:

Wat technische details die opvallen aan de linker fiets:
– groot kettingwiel. Patroon: 4 cirkels, met extra steuntjes tussen de cirkels
– waarschijnlijk spieloze verbinding van de cranks, zogenaamd “glockenlager”
– draad spatbordsteunen
– de onderste horizontale buis komt uit op de schuine buis, i.p.v. direct op het balhoofd

De eerste details zijn typisch voor een zeer vroege fiets, begin jaren ’20 of eerder. Die glockenlagers zijn typisch Duits, en kwamen ook voor op import transportfietsen uit Duitsland.

Toevallig zond David mij eerder deze afbeelding, van het Brennabor export model. Hier komen de onderste twee buizen ook niet direct uit op de balhoofdbuis, maar dan omgekeerd: de schuine buis komt uit op de onderste horizontale buis:

W.K.C. van Ronald deel 3: crankstel & balhoofd

Goedemorgen Jeroen,

Goed te horen, leuk om goed vastlegging te doen.
Je vraag een 2 of een 3 op kettingblad. Het is na het goed schoonmaken toch een 3 geworden (denk dat ik aan een bril toe ben). Inmiddels heb ik ook foto’s van de crank achterzijde en balhoofdset.

Vervolg op:
– W.K.C. van Ronald
– W.K.C. van Ronald deel 2: details

W.K.C. van Ronald deel 2: details

Goedenavond Jeroen,

Op de vork geen logo, wellicht onder het hardsoldeer.

Op de zadelpen een nummer 1 6  ?

Op het tandwiel is 44 (aantal tanden) ingeslagen en nummer/letter 2 X.

Spatborden en stangen 100% W.K.C.

Alle balhoofddelen vernikkeld, stuur vernikkeld, zadelpen vernikkeld. Een moderne trapas. Het crankstel was totaal vast gelast, inmiddels opgelost (slechte lasser geweest gelukkig …). In de discussie op de site frame van Sven goed bekeken deze is exact hetzelfde. De leeftijd blijft een raadsel.

De cranks zijn 100% origineel. Ik ben al het laswerk voorzichtig aan het verwijderen. Uiteindelijk ook het WKC logo gevonden.

Vervolg op:
– W.K.C. van Ronald

Vriendelijke groet,
Ronald

W.K.C. transportframe, M. Adler 1911-1912

Juncker was niet de enige importeur in de jaren ’10 van W.K.C. transportrijwielen. Deze afbeelding heb ik zojuist ontvangen uit de handelscatalogus van M. Adler, seizoen 1911-1912 (met dank aan Aad Streng). Het is hetzelfde frame als die van Juncker uit 1910, maar met een aantal duidelijke verschillen. Het W.K.C. frame geleverd door M. Adler is uitgerust met een klokkenlager (= glockenlager). Dit is een crankstel/trapas met belvormige stofkappen, en een spieloze verbinding, zoals in Duitsland de norm was. Ik ken vermeldingen van klokkenlagers onder andere van Baving uit 1914, ook vrij zeker import uit Duitsland. Ook opvallend is de bandrem, die door de voorvork het stuur heen loopt. En tenslotte heeft het frame ook een stuurvergrendelingsknop, iets dat je alleen op de jaren ’10 transportfietsen terugziet.

Over M. Adler: “M. Adler (bijnaam Puck) was een zeer succesvolle wielrenner rond 1890. Hij is later de rijwielhandel in gegaan en bracht het merk HIMA. Om dat merk te promoten organiseerde hij een aantal jaren de HIMA rondritten in Nederland. Gezien zijn achtergrond als handelaar zal hij die rijwielen niet zelf hebben gemaakt. Ik ken althans geen fabriek van hem.”

Close-up van het klokkenlager:

Close-up van het stuur, bandrem en voordrager constructie:

En de ingesoldeerde achterpadden: