Reparatie houten handvat

Vorige week had ik een ongelukje met de Joka/Magneet stafiets. Die stond niet stabiel genoeg, en viel om, waarbij een van de houten handvatten versplinterde.

Nu heb ik handvatten genoeg ter vervanging, maar niet precies dit houten model. Al zal die er niet mee uit de fabriek zijn gekomen, verander ik liever niet van stijl handvat, omdat dit nou juist een van de kenmerken is wat hem herkenbaar maakt. Ik zou een nieuw exemplaar kunnen maken, maar dat zou niet matchen met de ander kwa uiterlijk. Ik kon ook geen ander exemplaar vinden, dus maar besloten het handvat te repareren.

Dat ging in eerste instantie best aardig. De tientallen stukken in elkaar gelijmd, met Pattex secondenlijm, in gel vorm. Alleen aan de achterkant ontbrak nog wel wat, omdat het daar zo versplinterd was dat ik niet alles terug kon vinden.

Het meest beschadigde deel heb ik verwijderd, en een stukje essenhout op maat gemaakt en ingelijmd, en vervolgens netjes afgewerkt. Wat kieren die nog open waren heb ik gevuld met een mengsel van lijm een houtvijlsel.

Ik heb nog getracht het reparatie stukje wat meer te laten lijken op de rest, door het met een vuile lap in te wrijven. Maar de dichtere delen van de jaarringen nemen het vuil niet op. Maar goed, dit komt toch aan de onderkant, dus zal niet zo opvallen. Het voelt nu in ieder geval weer goed in de hand.

Jeroen

De Göricke van Charles zit weer in elkaar

Ik vergeet nog te vermelden dat ik mijn Goricke vandaag weer opgebouwd heb. Meteen een testrit en foto’s gemaakt.

Als je er mee begint om de kettinglijn van een fiets te richten kom je er achter dat er veel is om over na te te denken. Het begint met de stand van de trapas en daarmee het kettingwiel. Dan de liggende achtervork en de stand van het tandwiel. Het tandwiel zit aan de naaf en daar zit de rest van het wiel aan vast wat weer in lijn met het frame moet staan. Als de trapas in lijn met de liggende achtervork staat op zo’n manier dat de kettinglijn mooi richting het tandwiel gaat wil dat helemaal niet zeggen dat het wiel dan goed gericht in het achterframe zit. Stel dat de velg te veel naar links is gespaakt en de velg zit bij het mannetje in het midden dan zit niet alleen het wiel scheef maar het tandwiel ook. De velg moet dan met de spaken naar rechts gesteld worden. Een ander ding is de achterpadden. Als het wiel gemonteerd wordt en een van de twee as moeren wordt aangedraaid dan moet het wiel niet alleen recht in de liggende maar ook in de staande achtervork zitten. Bij de tegenoverliggende zijde moet dat ook zo zijn omdat er anders spanning op de as komt die het lagerwerk uit het lood haalt. Als dat allemaal klopt kan het zomaar zijn dat er iets aan de voorkant, voor de trapas, van het frame gesteld moet worden. Dat laatste zal zeldzaam zijn maar ik noem het hier omdat ik het na de aanrijding zo was. Omdat het bijna nooit bekend is wat er tijdens het leven van een transportfiets allemaal mee gebeurd is zou het kunnen dat er iets is verbogen. En dan, als de trapas recht staat, als de kettinglijn klopt en het achterwiel in lijn staat met het achter- en met het voorframe komt de voorvork aan de beurt.Die kan gecontroleerd worden door hem te demonteren en het wiel er zonder band in te zetten. Als de ruimte tussen de velg en de vorkpoten hetzelfde is moet de binnenbalhoofdbuis parallel staan met het wiel. Door bovenin de buis te kijken kan gezien worden wat het midden is. Verder naar beneden moet er dan links en rechts evenveel van de  naaf te zien zijn. Als dat niet het geval is moeten de vorkpoten gericht worden. Dit hele verhaal bestaat omdat ik mijn Goricke weer recht wilde maken. Het is meteen duidelijk geworden dat niet alles helemaal klopte toen ik de fiets jaren geleden kreeg. In Beuningen heb ik de trapas en de voorvork gericht en omdat ik natuurlijk nieuwsgierig was of het klopte heb ik tijdelijk twee wielen gemonteerd die uit een Juncker kwamen om vervolgens niet te weinig trots te constateren dat het goed gelukt was ? Een paar dagen later kwam Maurice het frame brengen. Die heeft het voor mij meegenomen van Beuningen naar Tilburg. Met hooggespannen verwachtingen heb ik de originele wielen toen weer gemonteerd om er vervolgens achter te komen dat de ketting toch niet zo lekker over de tandwielen ging als ik gehoopt had? Na een korte inspectie bleek dat het achterwiel zo was gespaakt dat het scheef in het achterframe zat en daarmee de as en het tandwiel. Enigszins nerveus heb ik toen het andere achterwiel weer gemonteerd en toen ging het wel goed ?Meteen de wielen met elkaar vergeleken en het verschil ontdekt. Het wil zeggen dat de spaken van het wiel wat er in zat los gezet moeten worden zodat ik de velg ‘in het frame’ kan spaken.Het is nu niet meer te achterhalen waar het ooit fout is gegaan. Of het was al verkeerd en heb ik het niet in de gaten gehad, of er is iets door al het getrek en geduw veranderd en/of verbeterd waardoor het achterwiel aangepast moet worden. Zelf denk ik dat het wiel eerder al niet helemaal goed was omdat de ketting heel erg tordeerde toen ik die weer monteerde. Het zou kunnen dat die door de verkeerde kettinglijn ‘scheef versleten’ is. Als laatste moet vermeld dat de achternaaf vijftien jaar jonger is dan de fiets. Het wiel is met die vervanging van de achternaaf opnieuw gespaakt. Daarbij is met spaak G12 het wiel ‘vierkruis’ gespaakt. Omdat het niet gebruikelijk is om die dikke spaken en het vier keer kruizen te gebruiken vermoed ik dat de fietsenmaker indertijd een steek heeft laten vallen. Maar dat blijft een beetje speculeren natuurlijk. Er zullen tijdens de correctie wat spaken en/of nippels sneuvelen maar gelukkig heb er nog een paar van de juiste dikte, lengte en leeftijd dus dat gaat ook wel weer goedkomen ?

De trapas die ik van Maurice heb gekregen?:

Een dynamo die er mooi bij past:

De buisvormige voornaaf:

Het balhoofd:

Een reparatie met zaagsel en houtlijm:

Reparatie neusveer

Ik heb vandaag het zadel van mijn Juncker weer wat origineler kunnen maken. Er zat ooit een enkele neusveer in maar die brak. Toen ik een nieuwe vond kwam ik er achter waarom die over was gebleven. Het gietijzeren verbindingstuk was kapot. Iemand in Tilburg heeft een nieuw stukje gemaakt waardoor ik de veer weer in het originele frame kon bouwen. De veer is niet precies hetzelfde omdat deze met een slotboutje vast zit terwijl de originele er in gekanteld werd. Het oogt wel hetzelfde. Het dek had ik een tijd geleden al opgeknapt met slotboutjes M4 inplaats van de originele nagels. Een scheur heb ik gerepareerd met vliegertouw. Het ziet er weer uit zoals toen ik de fiets ooit kreeg.

Het andere zadel:

Het nagemaakte verbindingsstukje:

Dit is het originele frame met de nieuwe neusveer:

Dit is het andere zadelframe wat al die tijd gemonteerd is geweest:

Charles