Tag: richten

Magneet Stafiets uit Valkenburg Limburg deel 2, richten frame

Het is moeilijk overzicht te houden van de kruisframes van Ronald, maar dit is dus de stafiets uit Valkenburg 🙂 Ronald is op bezoek geweest bij Charles, die het frame mooi heeft uitgelijnd, en het crankstel passend heeft laten maken voor de dikkere as:

Het framenummer van deze fiets:

Nog wat plaatjes met een van de andere stafietsen van Ronald (de stafiets in originele lak uit 1939):

Vervolg op:
– Magneet Stafiets uit Valkenburg Limburg
– Valkenburg (L), januari 2018

Germaan mohawk van Maurice uit 1941 deel 3: Het richten van het frame, voorvork en cranks

Na wat kleine correcties met een ijzeren pijp als werktuig voor het richtwerk, werden o.a. de liggende achtervork voor de kettinglijn, de voorvork en het crankstel gericht door Charles. Daarna opbouwen om te bekijken hoe de fiets aanvoelt. Door de zonder-handen-fietsen test kwam hij glansrijk heen. De voorvork stond goed. De wielen stonden in een lijn en de kettinglijn was ook goed. Met andere woorden: de Germaan is kaarsrecht en fietste héérlijk, de missie geslaagd. Bedankt Charles ??

Vervolg op:
– Germaan mohawk van Maarten
– Germaan mohawk van Maurice uit 1941
– Germaan mohawk van Maurice uit 1941 deel 2: Demontage van de voorvork

FAMA van Charles: richten van het frame

De FAMA heb ik weer even uitelkaar gehaald, omdat ik nog helemaal niet had gekeken of het frame nog wel recht was. Dat blijkt niet zo te zijn, dus daar kan ik mooi mijn nieuwe inzichten op loslaten? Ik had wel zo’n vermoeden dat het niet helemaal recht was, maar het gekke is dat het nog wel lekker in evenwicht voelde. De trapas staat scheef ten opzichte van de voorkant van het frame. Best wel veel eigenlijk, maar de buizen zijn nog wel mooi recht. Ik ga nu de trapas er uit halen en het frame met het trapashuis in de bankschroef klemmen om eerst de voorkant te kunnen richten. Daarna de kettinglijn en het achterwiel dan weer zo spaken dat het in lijn met het frame staat. Dan de voorvork controleren en dan moet het weer goed zijn ?

De balk staat parallel met het frame. Het verschil tussen de voor- en achterkant van het tandwiel is ongeveer 9 millimeter.

Ik ga er van uit dat veel transportfietsen niet meer recht zijn en dat het altijd gecontroleerd moet worden. Niet dat het zo erg is als het een beetje scheef staat maar als je zoals veel transportfietsers veel kilometers maakt, ga je dat toch merken. Wat ik leer als ik zo’n frame weer recht trek, is dat er helemaal niet zo veel kracht voor nodig is. Een zogenaamd klein ongelukje kan al voldoende zijn om niet meer helemaal in balans te zijn. Voorlopig ben ik blij dat ik weet waar ik op moet letten en dat ik een stevige werkbank heb. Na meerdere fietsen weer in balans gekregen te hebben blijkt het nu betrekkelijk eenvoudig. Ik heb er nu nog vier die ik ook wil controleren.

Zie eerdere artikelen:
– Utrechtse FAMA in Tilburg
– Pedalen van de FAMA van Charles

De Göricke van Charles zit weer in elkaar

Ik vergeet nog te vermelden dat ik mijn Goricke vandaag weer opgebouwd heb. Meteen een testrit en foto’s gemaakt.

Als je er mee begint om de kettinglijn van een fiets te richten kom je er achter dat er veel is om over na te te denken. Het begint met de stand van de trapas en daarmee het kettingwiel. Dan de liggende achtervork en de stand van het tandwiel. Het tandwiel zit aan de naaf en daar zit de rest van het wiel aan vast wat weer in lijn met het frame moet staan. Als de trapas in lijn met de liggende achtervork staat op zo’n manier dat de kettinglijn mooi richting het tandwiel gaat wil dat helemaal niet zeggen dat het wiel dan goed gericht in het achterframe zit. Stel dat de velg te veel naar links is gespaakt en de velg zit bij het mannetje in het midden dan zit niet alleen het wiel scheef maar het tandwiel ook. De velg moet dan met de spaken naar rechts gesteld worden. Een ander ding is de achterpadden. Als het wiel gemonteerd wordt en een van de twee as moeren wordt aangedraaid dan moet het wiel niet alleen recht in de liggende maar ook in de staande achtervork zitten. Bij de tegenoverliggende zijde moet dat ook zo zijn omdat er anders spanning op de as komt die het lagerwerk uit het lood haalt. Als dat allemaal klopt kan het zomaar zijn dat er iets aan de voorkant, voor de trapas, van het frame gesteld moet worden. Dat laatste zal zeldzaam zijn maar ik noem het hier omdat ik het na de aanrijding zo was. Omdat het bijna nooit bekend is wat er tijdens het leven van een transportfiets allemaal mee gebeurd is zou het kunnen dat er iets is verbogen. En dan, als de trapas recht staat, als de kettinglijn klopt en het achterwiel in lijn staat met het achter- en met het voorframe komt de voorvork aan de beurt.Die kan gecontroleerd worden door hem te demonteren en het wiel er zonder band in te zetten. Als de ruimte tussen de velg en de vorkpoten hetzelfde is moet de binnenbalhoofdbuis parallel staan met het wiel. Door bovenin de buis te kijken kan gezien worden wat het midden is. Verder naar beneden moet er dan links en rechts evenveel van de  naaf te zien zijn. Als dat niet het geval is moeten de vorkpoten gericht worden. Dit hele verhaal bestaat omdat ik mijn Goricke weer recht wilde maken. Het is meteen duidelijk geworden dat niet alles helemaal klopte toen ik de fiets jaren geleden kreeg. In Beuningen heb ik de trapas en de voorvork gericht en omdat ik natuurlijk nieuwsgierig was of het klopte heb ik tijdelijk twee wielen gemonteerd die uit een Juncker kwamen om vervolgens niet te weinig trots te constateren dat het goed gelukt was ? Een paar dagen later kwam Maurice het frame brengen. Die heeft het voor mij meegenomen van Beuningen naar Tilburg. Met hooggespannen verwachtingen heb ik de originele wielen toen weer gemonteerd om er vervolgens achter te komen dat de ketting toch niet zo lekker over de tandwielen ging als ik gehoopt had? Na een korte inspectie bleek dat het achterwiel zo was gespaakt dat het scheef in het achterframe zat en daarmee de as en het tandwiel. Enigszins nerveus heb ik toen het andere achterwiel weer gemonteerd en toen ging het wel goed ?Meteen de wielen met elkaar vergeleken en het verschil ontdekt. Het wil zeggen dat de spaken van het wiel wat er in zat los gezet moeten worden zodat ik de velg ‘in het frame’ kan spaken.Het is nu niet meer te achterhalen waar het ooit fout is gegaan. Of het was al verkeerd en heb ik het niet in de gaten gehad, of er is iets door al het getrek en geduw veranderd en/of verbeterd waardoor het achterwiel aangepast moet worden. Zelf denk ik dat het wiel eerder al niet helemaal goed was omdat de ketting heel erg tordeerde toen ik die weer monteerde. Het zou kunnen dat die door de verkeerde kettinglijn ‘scheef versleten’ is. Als laatste moet vermeld dat de achternaaf vijftien jaar jonger is dan de fiets. Het wiel is met die vervanging van de achternaaf opnieuw gespaakt. Daarbij is met spaak G12 het wiel ‘vierkruis’ gespaakt. Omdat het niet gebruikelijk is om die dikke spaken en het vier keer kruizen te gebruiken vermoed ik dat de fietsenmaker indertijd een steek heeft laten vallen. Maar dat blijft een beetje speculeren natuurlijk. Er zullen tijdens de correctie wat spaken en/of nippels sneuvelen maar gelukkig heb er nog een paar van de juiste dikte, lengte en leeftijd dus dat gaat ook wel weer goedkomen ?

De trapas die ik van Maurice heb gekregen?:

Een dynamo die er mooi bij past:

De buisvormige voornaaf:

Het balhoofd:

Een reparatie met zaagsel en houtlijm: