NOS Union transport voornaaf

Deze heb ik al een tijdje in mijn verzameling, maar nu maar eens goede foto’s gemaakt. Het is een NOS vernikkelde Union transport voornaaf. In de conus en as zijn 14 ingeslagen, wat vrij waarschijnlijk het jaartal is waarin de naaf is gemaakt. Mogelijk komt de naaf zelf uit de Fichtel & Sachs fabriek (waar in die tijd dezelfde jaarstempels werden gebruikt) en door Union het eigen merk is ingeslagen. Er zijn zo meerdere onderdelen bekend met Union erop, maar die duidelijk uit een andere fabriek komen. Maar welke Union? Union de Nederlandse fietsenfabrikant, of de Duitse van de pedalen of… ?

Als deze werkelijk uit 1914 komt, is het het oudst gedateerde transportfiets onderdeel dat ik ken. Nu nog een transportfiets uit 1914 erbij zoeken šŸ™‚

Weco voornaaf 1951

Transport voornaven van Weco zijn nog steeds verkrijgbaar, maar dan iets anders van vorm en verzinkt. Maar blijkbaar gaan die ook al in ieder geval tot de jaren ’50 terug. Deze advertentie komt uit het CBR vakblad “De Nederlandsche Rijwielhandel” 1951:

Enkele van zulke naven heb ik een tijdje terug ook in bezit gehad. Dat waren de extra dikke exemplaren, met 12mm assen:

NOS vernikkelde Fichtel Sachs voornaaf

Deze NOS voornaaf voor transportfietsen heb ik zojuist aangeschaft. Dat het een transportfiets voornaaf is, is te zien aan de dikke as van 9,5mm, hetzelfde als de assen van achternaven, en de grote spaakgaten. Het is een model dat ik ken vanaf eind jaren ’30. Hieronder een afbeelding uit een folder uit 1938. Model 18B is de bovenstaande naaf, model 22 een ouder model transportfiets voornaaf (dat blijkbaar toen in 1938 tegelijk nog te koop was). Model 208 ken ik niet.

Zoals je ziet is de as uit ’43 en de conussen uit ’51. Daar zit dus 8 jaar verschil tussen. Natuurlijk heeft de oorlog veel ontregeld, wat zou kunnen verklaren waarom bepaalde delen zo lang op de plank hebben gelegen voor ze samengevoegd werden. Maar het illustreerd wel dat je er met een enkele datum flink naast kunt zitten wanneer een komplete fiets uiteindelijk de fabriek verliet.

1951 is ook wel een heel laat voorbeeld van nog vernikkelde onderdelen. In het algemeen waren onderdelen toen allemaal verchroomd, wat veel minder snel roest. Dat zou kunnen verklaren waarom dit onderdeel nooit in gebruik genomen is.

Jeroen (redactie)

P.s. nog een NOS nikkelen Fichtel Sachs transportfiets naaf zoals No. 22 in de bovenstaande afbeelding, met dank aan Arnold: