Astra transportzadel, transportpedalen & Fichtel & Sachs Torpedo naaf begin jaren ’20

Uit de folder van firma  W.I.D. van Rijmenam in Gouda (Astra Rijwiel fabriek ), van begin jaren ’20, met dank aan Ronald:

Meer zadels uit de verzameling afkomstig van Wim de Groot

Ik heb inmiddels nog wat zadels gefixt uit de verzameling van Wim de Groot. Ik probeer waar mogelijk zoveel mogelijk zadels van hetzelfde merk en type te gebruiken voor onderdelen. Dat lukt tot nu toe vrij goed, aangezien er vaak meerdere exemplaren van hetzelfde model in de verzameling voorkomen.

Dit zadel is er eentje van Lepper uit de jaren ’50. Het leer is wat matig, maar kan nog wel even mee.

Het is de transportversie van het onderstaande zadel (advertentie uit “De Nederlandsche Rijwielhandel” uit 1952). Typisch voor die periode is de stempel met L (Lepper) en D (Dieren) in het logo. Dat was nog vaag op het zadel herkenbaar.

Dit onderstel is van een Knoop zadel met verende onderbrug, vergelijkbaar met de Lepper 3 veer, maar dan met dubbele strop en extra dik staal in de onderbrug. Dit soort zadels werd in de jaren ’30 gebruikt o.a. door Burgers en Empo. Het leer ontbrak van dit zadel. Omdat het zadel smaller is dan gebruikelijk, was het niet makkelijk een passend dekje te vinden. De enige die ik had die wel pastte was van een Vasad zadel, waarbij de bouten wel dicht genoeg bij elkaar stonden. Nu een mismatch in merken, maar wel weer functioneel in ieder geval.

Zoals het zadel er oorspronkelijk uit heeft gezien:

Dan nog twee Erjeka zadels:

Het onderstel is identiek aan dat van Hulshof zadels. Het kan zijn dat het een ingekocht onderstel is (wat Erjeka oorspronkelijk deed), of hij is eerder al samengesteld uit verschillende zadels.

Apart is het slijtage patroon in veel van de zadels afkomstig van Wim de Groot, meestal rond het gat in het midden, en net achter de neus.

Deze is in nog wat betere staat, met nog wel zeker het originele Erjeka onderstel, behalve de drukveren, die heb ik zelf vervangen.

Erjeka zadel

Dit is een van de zadels uit de verzameling zadels die komt van Wim de Groot. Het is een Erjeka uit Mijdrecht. Erjeka staat voor R.J. Kooi.

Het zadel is samengesteld uit twee identieke zadels. Van een was het frame slecht maar het dekje goed, en van de ander het dekje slecht. De drukveren waren verbogen, maar die heb ik recht kunnen krijgen.

Onder Erjeka staat: “Ged. Fabr. Merk”, en rechts daarvan “RJ Kooi Mijdrecht”

Over Erjeka staat informatie in het onderstaande artikel, dat gepubliceerd was in de Proosdijkoerier in 1936:

Hulshof zadel voor de Joka/Magneet stafiets

Ik had al een tijdje op mijn verlanglijstje een mooi Hulshof transportzadel staan. Op zich zijn Hulshof transport zadels niet heel zeldzaam, maar wel met het leer nog in goede staat. Nu heb ik een prachtig exemplaar van Abram kunnen overnemen:

Dit zadel heb ik gemonteerd op mijn Joka/Magneet stafiets. Daar zat een Hulshof transportzadel op toen ik hem kocht, maar het leer was kompleet vergaan. Ik had een redelijke vervanger erop, deze is in veel betere staat. En daar wordt de fiets toch ook weer een heel stukje fraaier van:

Hulshof zadels zijn niet de makkelijkste om te installeren, dus het is wel even prutsen voor je de antirotatie plaatjes tussen de stroppen en het zadel hebt zitten, en de bouten erdoorheen.

Herlendo transportzadel

Laatst spotte ik ik op MP een transportzadel met een onderstel van drie veren, in een collectie zadels die als lotje werden aangeboden. Na enig onderhandelen heb ik ‘m over weten te nemen zonder de rest van de zadels, die kon ik niet echt gebruiken en nemen veel te veel plaats in. Bij bezorging bleek het te gaan om een zadel van het merk ‘Herlendo’. Nooit van gehoord en ik kon er ook maar heel weinig over vinden op internet; het enige dat ik vond was dat de fietszadel-fabriek Herlendo in Heerlerheide stond en in 1926 is opgericht door J. van Eechem. Met dank aan de heemkundevereniging Heerlen. Verder: absoluut niks. Niet op het forum van de Oude Fiets, niet op Delpher, geen enkele advertentie zelfs. Ik vrees dat de fabriek geen al te lang leven beschoren is geweest…. Beetje beperkt misschien, om alleen fietszadels te maken?

Het zadel heeft een aantal bijzondere details die ik bij andere zadels nog niet eerder heb gezien. Het lijkt een doodgewoon drieveer zadel met een extra strop, maar alles is veel zwaarder uitgevoerd. De veren van het onderstel zijn twee keer zo dik als een lepper! De neusveer is ook bijzonder, de buitenste krul loopt door en is als een soort haakje omgebogen om ‘m tussen het onderstel te fixeren, heel elegant. Bij Lepper gebruiken ze daar een los stukje voor dat tussen de krul en het onderstel wordt geklemd maar nooit echt goed vast zit. Maar het meest bijzondere vind ik wel de strop, waar er helaas eentje van ontbreekt. Maar de strop die er nog op zit is gegoten!

Het dek is niet zo best meer, maar omdat het zo’n bijzonder merk is wil ik het natuurlijk liever niet vervangen. Hoe zou je zoiets het beste kunnen repareren?

Groetjes,

Rob